AS.532 Cougar
De zeventien Cougar middelzware transporthelikopters worden onder meer ingezet voor troepentransport, bevoorrading en gewondentransport bij operaties van de Luchtmobiele Brigade van de landmacht. Zeven Cougars zijn geschikt gemaakt om ook vanaf het amfibische transportschip van de Koninklijke Marine te kunnen opereren. Daartoe zijn ze bovendien voorzien van opblaasbare drijvers om, indien nodig, de helikopter op het water drijvend te houden.
De Cougars zijn gestationeerd op de vliegbasis Gilze-Rijen bij het 300 squadron.

Achtergronden
Op 29 oktober 1993 is met de firma Eurocopter het contract getekend voor de aanschaf van zeventien AS532U2 Cougars. Conform de planning zijn in 1996 tien Cougars aan de KLu afgeleverd, de overige zeven in 1997. Alle toestellen zijn uitgerust met het ‘Health and Usage Monitoring System (HUMS)’. Het HUMS vergroot de vliegveiligheid doordat een beter inzicht in het gebruik en de technische toestand van de individuele helikopter wordt gegeven.
De geschiedenis van de Cougar gaat terug tot de Frans-Britse SA330 Puma-helikopter. Deze uit 1965 stammende middelzware tactische ondersteuningshelikopter was vooral bedoeld voor het vervoer van mensen en materieel direct in de gevechtszone. Later werd de Puma door de Franse tak van Eurocopter verlengd en verzwaard. Het resultaat was de AS332 Super Puma, waaruit weer een specifieke militaire versie werd ontwikkeld: de Cougar. Ten opzichte van de Puma is de Cougar meer dan twee meter langer en kan hij tweemaal zoveel brandstof meevoeren. Verder neemt de Cougar 50 procent meer lading mee over een grotere afstand en is hij ook nog eens sneller.
De tweemotorige Cougar heeft een vierbladige hoofdrotor en een langgerekte vloeiende vorm. Het toestel heeft een intrekbaar landingsgestel, waarvan de hoofdwielen zijn ondergebracht in uitbouwen aan de achterkant van de romp. De schuifdeuren aan de zijkanten vergemakkelijken snel in- en uitstappen.
De Cougar transporthelikopters zijn uitgerust met een uitgebreid zelfbeschermingspakket. Eén van de zelfbeschermingsmiddelen is het ISPS (Integrated Self Protection System). Dit computer gestuurde systeem bestaat uit het MAWS (Missile Approach Warning System), de RWR (Radar Warning Receiver) en een Advanced Counter Measures Set (ACMS). Het MAWS zorgt er voor dat de bemanning bij eventuele raketaanvallen wordt gewaarschuwd. Het systeem kan aan de hand van uitgezonden UV-straling van een raket het gevaar analyseren. De RWR zorgt er voor dat de bemanning wordt gewaarschuwd wanneer zij gevolgd wordt door een radarsysteem. Zowel radarsystemen in (jacht)vliegtuigen, raketten als ook radarstations op de grond worden door dit systeem herkend. Het ACMS zorgt voor het uitwerpen van de juiste tegenmaatregelen. Daarnaast beschikt een Cougar over flares (gekoppeld aan het MAWS) en over chaff (gekoppeld aan de RWR). Flares zijn een soort van fakkels die een enorme hitte uitstralen en bij een raketaanval uit één van de zes speciale houders geschoten kunnen worden om de raket te misleiden. Chaff is een soort wolk van zilverpapier die gebruikt wordt bij het aanstralen door een radar. Naast het uitschieten van chaff zal de helikopter ook een speciale beweging inzetten.
Afhankelijk van de missie kan de crew van de Cougar worden uitgebreid met een zogeheten ‘doorgunner’. De loadmaster en doorgunner bedienen dan de in de zijdeur geplaatste wapens type FN MAG 7.62mm boordwapens.


Operationele inzet
In de loop der jaren is de Cougar meerdere keren tijdens missies ingezet. In 2001 en 2002 vervulde een Cougar-helikopterdetachement met vijf toestellen een belangrijke rol in Bosnië in het kader van de Stabilisation Force (SFOR). De luchtmachtheli’s werden ingezet voor diverse transporttaken. Eén van de belangrijkste taken was de inzet voor medische evacuatie door het IRT, het Incident Response Team. Voor dit doel stond 24 uur per etmaal een helikopter gereed. Deze heli had voor deze taak medische apparatuur aan boord en was speciaal uitgerust met een lier. Aan de bemanning was een medisch specialist toegevoegd.
In 2004 heeft de Cougar in Irak de taken van het Chinook helikopterdetachement overgenomen. De Cougars transporteerden personeel en materieel en stonden 24-uur per dag stand-by als MEDEVAC voor de Nederlandse Battle Group. Daarnaast leverde een Cougar bijstand tijdens de eerste vrije verkiezingen in Irak met het vervoer van de stembiljetten van As Salman en Bussaya naar As Samawah. Op dit moment worden de Cougars ingezet in Afghanistan ter ondersteuning van de Task Force Uruzgan (TFU).
Samen met de Chinook is de Cougar ook inzetbaar voor brandbestrijding. Beide helikopters kunnen worden voorzien van zogeheten ‘bambi-buckets’. Dit zijn flexibele watercontainers die onder de helikopter worden gehangen. De ‘Fire-bucket’ voor de Cougar beschikt over een inhoud van 2500 liter. In augustus 2005 zijn twee Cougars ingezet bij de bestrijding van bosbranden in Portugal en in augustus 2007 in Griekenland.

Technische specificaties
Afmetingen : | lengte 16.79 meter (zonder rotor) hoogte 4.60 meter (4.97 met rotor) breedte 3.86 meter (zonder rotor) cabine lengte 7.87 meter (grootste platte vlak hierin is 6.14 meter) breedte 1.80 meter hoogte 1.45 meter extern draaiende rotor 19.50 x 16.20 meter |
Rotorsystemen : | articulated spheriflex Hoofdrotor 4 bladen, diameter 16.20 meter, 265 tpm (=toeren per minuut) Staartrotor 4 bladen, diameter 3.15 meter, 1279 tpm |
Motoren : | twee, Turbomeca Makita 1A2 Turboshaft Vermogen max. continu 1236 KW (1657 shp) max.take off 1376 KW (1845 shp) 5 minuten max. cont. OEI 1420 KW (1904 shp) emergency OEI 1467 KW (1967 shp) 2 minuten emergency OEI 1573 KW (2109 shp) 30 seconden Motoren zijn voorzien van een Digital Engine Control Unit en MPAI (Multi Purpose Air Intake) |
Gewicht : | leeg 5450 kg (± 2% afhankelijk van uitvoering) maximaal 9.750 kg (met interne belading) maximaal 10.500 kg (met externe belading) |
Snelheid : | MSL/ISA- Mean Sea Level/International Standard Atmosphere Vne (max.) 170 KTS (315 km/uur) Fast Cruise 155 KTS (287 km/uur) Eco cruise 140 KTS (260 km/uur) |
Vliegbereik : | maximaal circa 800 km (zonder brandstofreserve) |
Fabrikant : | Eurocopter France |
Kleur : | Camouflagepatroon (twee stuks egaal grijs) |
Plafond : | maximaal 6095 (20.000 ft) |
Passagiers : | standaard configuratie: bemanning standaard + 28 troops. – standaard configuratie: bemanning + 16 troops met rugzak en persoonlijk wapen. – operationele configuratie: bemanning operationel + 12 troops met volledige bepakking. – I.R.T.: bemanning standaard + flight nurse + 8 troops + 2 liggende patiënten op stretcher |
Lading : | extern min. 225 kg, max. 3000 kg |
Extra’s : | Cockpit is voorzien van Integrated Flight and Display System (IFDS) Zeven helikopters zijn uitgevoerd met Naval Sponsons (Floats) Alle helikopters zijn uitgevoerd met Cable Cutters |
Registraties
Onderstaand volgt een overzicht van alle registratienummers met vervolgens de fabrieksregistratie, type-aanduiding, constructienummer, datum in dienst, datum uit dienst en eventuele opmerkingen. Aanvullingen en/of correcties zijn welkom op dhc@gras-spotters.nl.
registratie | fabrieksreg. | type | c/n | in dienst | uit dienst | opmerking |
S-400 | F-ZKBC | AS532U2 | 2400 | 01.04.96 | active | |
S-419 | F-ZKBD | AS532U2 | 2419 | 24.05.96 | active | |
S-433 | F-ZKBE | AS532U2 | 2433 | 28.06.96 | Stored | |
S-438 | F-ZKBF | AS532U2 | 2438 | 18.07.96 | Stored | |
S-440 | F-ZK.. | AS532U2 | 2440 | 13.09.96 | active | |
S-441 | F-ZK.. | AS532U2 | 2441 | 11.10.96 | active | grey c/s |
S-442 | F-ZK.. | AS532U2 | 2442 | 12.11.96 | active | |
S-444 | F-ZKBO? | AS532U2 | 2444 | 06.12.96 | active | |
S-445 | F-ZK.. | AS532U2 | 2445 | 13.12.96 | active | grey c/s |
S-447 | F-ZK.. | AS532U2 | 2447 | 20.12.96 | active | |
S-450 | F-ZK.. | AS532U2 | 2450 | 16.04.97 | Stored | |
S-453 | F-ZKBB? | AS532U2 | 2453 | 29.04.97 | active | grey c/s |
S-454 | F-ZK.. | AS532U2 | 2454 | 29.05.97 | active | grey c/s |
S-456 | F-ZK.. | AS532U2 | 2456 | 06.06.97 | active | |
S-457 | F-ZKBM? | AS532U2 | 2457 | 09.07.97 | 11-18 | i/a 299Sq |
S-458 | F-ZKDK? | AS532U2 | 2458 | 26.09.97 | active | |
S-459 | F-ZK.. | AS532U2 | 2459 | 14.11.97 | active |